Omschrijvingen, foto’s en geluidsfragmenten van kleine handpercussie instrumenten (Engels Small-Percussion), klein percussie, of klein slagwerk.
Pagina Inhoud
- 1 Kleine Percussie / Handpercussie
- 2 Overzicht van Handpercussie Instrumenten
- 2.1 Agogo
- 2.2 Boomwhackers
- 2.3 Cabassa / Afuche-Cabasa
- 2.4 Caxixi
- 2.5 Shekere of Chekere
- 2.6 Clave – Claves
- 2.7 Cowbel – Koebel
- 2.8 Guayo / Guira / Merengue-guiro / Torpedo-guiro
- 2.9 Guiro
- 2.10 Kalimba, Duimpiano, Mbira, Zanza
- 2.11 Maraca – maraca’s – maracas -sambabal – sambaballen
- 2.12 Rainstick – Regenmaker – Regenstok
- 2.13 Rattle – Ratel
- 2.14 Shaker / Ganza
- 2.15 Egg Shaker – schud ei
- 2.16 Tambourim – Tamborim
- 2.17 Tambourijn
- 2.18 Triangel
- 2.19 Woodblock
- 3 Handpercussie Ensemble
- 4 Links Handpercussie
Kleine Percussie / Handpercussie
Kleine percussie-instrumenten worden ook gebruikt in de DrumHappenings / Drumcircle-workshops van Beenhakkers Slagwerk. Kleine instrumentjes die je gemakkelijk in de hand vasthoudt en beweegt of met 1 stok op slaat.
Dit in tegenstelling tot (veelal staande) trommels waar je met 2 handen of 2 stokken op slaat. Hieronder een foto met voorbeelden van een aantal handpercussie-instrumenten.
Voor grotere percussie-instrumenten en diverse soorten trommels kun je kijken op de pagina overzicht-percussie-instrumenten.
Overzicht van Handpercussie Instrumenten
Agogo
Braziliaanse dubbele gestemde bel (hoog-laag), met een buigzaam verbindings-stuk, zodat je ze ook tegen elkaar kunt drukken voor een extra geluids-effect.
Hoe een Aggogo klinkt hoor je hier (externe link)
Boomwhackers
Lees uitgebreid verder over de leuke gekleurde en in-verschillende-tonen-gestemde plastic buizen op deze pagina.
Cabassa / Afuche-Cabasa
De cabassa wordt veel gebruikt in popmuziek en regea, en is afgeleid van de Braziliaanse Afoxe, die weer lijkt op de Cubaanse / Afrikaanse Shekere / Chekere.
Caxixi
Soort maraca’s die in Brazilië en Afrika gebruikt wordt. Bestaan uit een gevlochten omgekeerd mandje met een stukje kalebas aan de onderkant.
Hoe een Caxixi klinkt hoor je hier (externe link).
Shekere of Chekere
Kalebas met een kralen-netje eromheen. Te bespelen door de kalebas te schudden en/of erop te slaan of tikken.
Hier kun je horen hoe een shekere klinkt.
Clave – Claves
Twee staven hout die ope elkaar geslagen worden. Het geluid dat ze maken is een harde droge tik. Claves komen oorspronkelijk uit Cuba, waar ze werden gebruikt in de Son en de Rumba-Guaguanco. Waren eerst houten pennen die gebruikt werden op de schepen.
Hoe Claves klinken hoor je hier (externe link)
Cowbel – Koebel
Ontstaan uit een echte koeien-bel. In de hand gehouden en bespeeld met eens stok. In Cuba vroeger gemaakt van auto-bumpers. Soms worden ook remvelgen gebruikt die met een stuk betonstaal bespeeld worden. Bespeeld met een stok. Komen in verschillende maten n worden ook op timbales gemonteerd.
Hoe een Cowbel – Koebel klinkt hoor je hier (externe link).
Guayo / Guira / Merengue-guiro / Torpedo-guiro
Metalen buis met ribbels-bultjes waarlangs geschraapt wordt met een metalen stokjes (spaken) in een stuk hout, of met Afro-kam. Werd en wordt gebruikt in Changui, een voorloper van de Son Cubano. Werd later vervangen door een Guiro gemaakt van een kalebas.
Guayo betekent in het Spaans gewoon rasp, en het lijkt er sterk op dat het vroeger gewoon keukengereedschap was wat in de muziek gebruikt werd (zoals zo vaak).
Hoe een Guayo / Guira / Merengue-guiro / Torpedo-guiro klinkt hoor je hier (externe link).
Guiro
Langwerpige kalebas waar inkepingen in gesneden worden en met een stokje over geschraapt wordt. Omdat kalebassen nogal kwetsbaar zijn en snel breken, worden guiro’s tegenwoordig ook van (onbreekbaar) fiberglas gemaakt.
Hoe een Guiro klinkt hoor je hier (externe link).
Kalimba, Duimpiano, Mbira, Zanza
Houten doosje of plankje met metalen strips waar je ritmisch op tokkelt met de duimen. Van oorsprong Afrikaans. Je houdt het instrument vast met de vingers en muizen van de hand. In de Caraïben wordt ie ook Marimbula genoemd.
Meer informatie over de Mbira vind je op Wikipedia.
Maraca – maraca’s – maracas -sambabal – sambaballen
Zeg maar “Sambaballen” :-). Maraca’s worden in een paar gebruikt en geschud om een ritmisch hoog geluid te geven, zoals een shaker of een hi-hat van een drumstel. Ze kunnen gemaakt zijn van hout, leer of een kalebas. Tegenwoordig worden ze ook van plastic gemaakt, en zijn gevuld met bonen, kogeltjes of plastic korrel. In Cuba heb ik gezien dat ze gemaakt werden van ronde drijvers-vlotters voor in het wc-reservoir.
worden gebruikt in Zuid-amerikaanse en Cubaanse muziek, en salsa.
Sjamanen, medicijnmannen en indianen gebruiken vaak 1 maraca voor rituele doeleinden.
Rainstick – Regenmaker – Regenstok
Een rainstick is een holle buis met steentjes of bonen erin. Aan de binnenkant van de buis zitten pinnen of stekels in een spiraalvorm. Als je de buis overeind houdt of omkeert vallen de steentjes of bonen naar de andere kant over de stekels. Daardoor maken ze een geluid dat lijkt op het vallen van regendruppels. Traditioneel worden ze gemaakt van een cactus. De holle cactus wordt gedroogd, de stekels eraf gehaald en naar binnen geslagen.
Ze komen ook voor in Australia, Afrika en Azie, en worden ook vaak van bamboe gemaakt
Rattle – Ratel
Een Ratel (engels Rattle) is een soort spirituele maraca/sambabal, die gebruikt wordt door Sjamanen en Indianen, veelal bij ceremonies of healings. Kan gemaakt zijn van allerlei natuurlijk materialen. Hieronder zie je een foto van een ratel die gemaakt is van het schild van een schildpad.
Shaker / Ganza
Een shaker is een schudbuis. Een cylinder van metaal, hout of plastic met daarin kleine korreltjes, kogeltjes, rijst of bonen. Door regelmatig en met accenten op en neer te bewegen met de shaker kun je er mooie rtmes op spelen. Komt oorspronkelijk uit de samba (Ganza), maar in andere culturen komen ook verschillende soorten schud-instrumenten.
Hoe een shaker klinkt hoor je hier (externe link).
Egg Shaker – schud ei
Een egg-shaker is een shaker in de vorm van een ei. Meestal gemaakt van plastic, maar kan ook van hout. Je kunt verschillende toonhoogtes maken afhankelijk van hoe je de egg-shaker / het schudei vasthoudt, bijvoorbeeld tussen je vingers of omklemd in je handpalm.`
Hoe een egg shaker / schudei klinkt hoor je hier (externe link, zacht geluid).
Tambourim – Tamborim
Braziliaanse kleine tamboerijn zonder schellen met een plastic vel met spanners. Wordt bespeeld met een plastic soort roe, meerdere dunnen stokjes aan een handvat.
Standaard instrument bij samba-bands.
Tambourijn
Een zogenaamde lijst-trom met rinkelschijven. Bestaat uit een rond (meestal houten) frame met daarover een natuurvel gespannen. Er zitten gleuven in de ring waar de schellen in kunnen bewegen over een staafje.
Hoe een Tambourijn klinkt hoor je hier (externe link).
Triangel
Metalen driehoek (triangle) van rond staal waar je met een metalen staafje op slaat of aan de binnenkant op en neer beweegt . Bestaat in verschillende formaten. In het Westen wordt meestal lacherig gedaan over de triangel. Iedereen kan wel met een staafje op een stuk metaal slaan. In Brazilie wordt de triangel ritmisch bespeeld met afwisselend een open en dicht geluid, een hele kunst.
Hoe een Triangel klinkt hoor je hier (externe link).
Woodblock
Houten blok met gleuf wat met stok(ken) bespeeld wordt, geeft een scherp “ploppend” geluid
Hoe een woodblock klinkt kun je hier horen
Moderne woodblocks (ook granite blocks genoemd) zijn van plastic, en zijn ook in gestemde sets verkrijgbaar, en eigenlijk een kruising tussen een wood-block en een temple-block.
Al deze instrumenten zijn weer verwant aan zgn log-drums en spleet-drums (slit-drums) , gemaakt van een stam hout of een dik stuk bamboe.
……..of reageer onder dit artikel.
Handpercussie Ensemble
Hoe een gemengd Ensemble van handpercussie instrumenten samen klinkt hoor je hier (externe link)
Links Handpercussie
Interne links:
Overzicht percussie instrumenten
Externe links:
Op Wikipedia staat ook een leuk stuk over handpercussie in het Engels
Je ook kunt luisteren hoe hoe allerlei hand-percussie samen klinkt :-)