Mensen denken al snel dat ze niet muzikaal zijn, of zelfs amuzikaal. In werkelijkheid zijn de meeste mensen muzikaler dan ze zelf denken. Amuzikaliteit of Amusia komt naar schatting slechts in heel weinig gevallen in meer of mindere mate voor (minder dan 4 %).
Het is eerder bijna omgekeerd: bijna alle mensen blijken een aangeboren aanleg voor het waarnemen en waarderen van muziek te hebben.
Pagina Inhoud
Amuzikaal
Amuzikaal = niet muzikaal, geen aanleg hebbende voor muziek (bron: www.ensie.nl)
Iemand die amuzikaal is dus heel weinig of niet muzikaal, en kan dit ook niet of nauwelijks leren. NB: dit is echt zeldzaam.
De volgende vraag is dan dus: wat is precies muzikaliteit?
Wat is muzikaliteit?
Muzikaliteit wordt omschreven als “de gevoeligheid van een persoon voor het waarnemen, onthouden en uitvoeren van muziek”. Onder muziek verstaan we dan melodie en ritme.
Je hoeft dus geen instrument te spelen om muzikaal te zijn. Als je melodie en ritme kunt waarnemen en onthouden ben je al muzikaal namelijk :-).
Tekenen van een zekere muzikaliteit (het waarnemen, onthouden en uitvoeren van muziek) kunnen bijvoorbeeld zijn:
- Een liedje nazingen of nafluiten.
- Toonhoogtes onderscheiden (horen of een toon hoger of lager is dan een andere).
- Verschil tussen verschillende ritmes horen
- Melodie onthouden en herkennen.
- Een ritme onthouden en herkennen.
- Door muziek ontroerd of geëmotioneerd raken.
- In de maat met de muziek meetikken, bewegen of dansen.
Als je een aantal van deze dingen kunt, ben je al tot op zekere hoogte “muzikaal”.
Van bijvoorbeeld DJ Chiel Beelen wordt op deze video (ten onrechte) gezegd dat hij amuzikaal is omdat hij zelf geen instrument speelt. Maar zoals hij zelf al zegt: als je plaatjes kunt mixen, ben je ook op een manier met muziek bezig.
Extreem muzikale mensen
Sommige mensen zijn extreem muzikaal, dwz. dat ze een grote aanleg voor muziek hebben.
Hun vermogen om melodie en ritme te kunnen waarnemen en onthouden is heel goed ontwikkeld, en ze kunnen soms allerlei instrumenten heel snel leren spelen. Deze mensen bezitten een extreme muzikaliteit: een extreme gevoeligheid voor het waarnemen, onthouden en uitvoeren van muziek.
Stevie Wonder (die kort na zijn geboorte blind werd) bijvoorbeeld kon al goed piano spelen toen hij 6 was, en toen hij 9 was ook al drums en basgitaar. Op 1 van zijn bekendste albums (3-dubbel LP Songs in the Key of life) speelt hij bijna alle instrumenten zelf.
Muzikaliteit bij Dieren
Geloof het of niet: niet alleen mensen, maar ook dieren zijn muzikaal.
Kijk op deze pagina voor een uitgebreid artikel over muzikaliteit bij dieren
Muzieklessen zijn belangrijk voor de ontwikkeling
Muzieklessen op school hebben een positief effect op belangrijke hersenfuncties, en een positief effect op de kinderen in het algemeen. Onderzoek heeft laten zien dat bij kinderen die wél muzieklessen krijgen, hun IQ, taal begrip, concentratie- en leervermogen zich beter ontwikkelt dan bij vergelijkbare kinderen die géén muziekles krijgen.
Iedereen is muzikaal
Henk-Jan Honing heeft er een boek over geschreven: ” Iedereen is muzikaal, wat weten we over het luisteren naar muziek”. Over dat er bijna geen amuzikale mensen zijn.
Uit het voorwoord van dit boeiende boek:
“Als je met mensen praat over muzikaliteit, krijg je vaak reacties in de trant van: ‘O, maar ik ben helemaal niet muzikaal, hoor,’ of: ‘Ik kan absoluut geen toon houden.’ Vraag je even door, dan blijkt echter dat de meeste een kast vol cd’s hebben en vaak, en met veel plezier, naar muziek luisteren.
Hoe komt het toch dat mensen zo’n lage dunk van zichzelf hebben waar het hun eigen muzikaliteit betreft?
Recent ‘muziekcognitie’ onderzoek laat zien dat luisteraars muzikaler zijn dan ze zelf denken. Muziek speelt op een intrigerende manier met ons gehoor, ons geheugen, onze emoties en onze verwachtingen. Maar als luisteraar zijn we ons vaak niet bewust dat we zelf een actieve rol hebben in wat muziek zo spannend, troostend of opwindend maakt. Dat luisteren speelt zich niet af in de buitenwereld van de klinkende muziek, maar in de binnenwereld van ons hoofd en onze hersenen.”
……..of reageer onder dit artikel.
Muzikaliteit is NIET aangeboren
Veel mensen denken dat muzikaliteit aangeboren of genetisch bepaald is. Dat is duidelijk niet zo. Over het algemeen wordt iedereen met aanleg voor muzikaliteit geboren. Of je het zelf ontwikkelt ligt aan de omstandigheden waarin je opgroeit, en hoe vaak je aan muziek wordt blootgesteld.
Links
- interessant artikel uit de Volkskrant: Amuzikaal zijn is de grote uitzondering.